Xin chào các em! Sau đây, Soạn Văn sẽ hướng dẫn các em soạn văn bản: Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng. Đây là một bài thơ rất hay và nổi tiếng của Lí Bạch, được biên soạn nằm trong chương trình Ngữ Văn 10 Tập 1. Mời các em cùng tham khảo nhé!

I. Tác giả, tác phẩm

1. Tác giả (các em tham khảo phần giới thiệu tác giả Lí Bạch trong SGK Ngữ Văn 10 Tập 1).

2. Tác phẩm

Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng là một trong những bài thơ tiêu biểu cho mảng đề tài tình cảm bạn bè trong thơ Lí Bạch. Bài thơ kể về một cuộc chia tay nhưng là để gợi tình bạn chân thật, giản dị, trong sáng và vô cùng sâu sắc.

II. Hướng dẫn soạn bài

Câu 1:

* Mối quan hệ giữa không gian (lầu Hoàng Hạc - sông Trường Giang - Dương Châu), thời gian (tháng 3 - mùa hoa khói) và con người (cố nhân...) trong bài thơ:

  • Không gian: lầu Hoàng Hạc, đây là một danh thắng rất nổi tiếng và là biểu tượng cho sự chia ly. Thành Dương Châu là nơi mà bạn của nhà thơ sắp đến, là một thắng cảnh đô hội phồn hoa. Đặc biệt, ở giữa 2 địa danh ấy là sông Trường Giang rộng mênh mông và xa hun hút. => Đây là một khung cảnh gợi buồn, mà khoảng cách giữa Lí Bạch và bạn của ông lại càng buồn hơn.
  • Thời gian: Tháng ba là mùa hoa khói, đây là lúc con sông Trường Giang nhộn nhịp màu hoa khói. Và Dương Châu - nơi người bạn của Lí Bạch đến là một nơi phồn hoa, đô hội. Nhưng tất cả những điều ấy không làm cho nhà thơ vui hơn mà còn làm cho nhà thơ trở nên buồn hơn
  • Con người: Chỉ với 2 chữ "cố nhân" thôi cũng đủ để người đọc cảm nhận được sự thân thiết và gắn bó của nhà thơ với bạn của mình.

* Mối quan hệ ấy có tác dụng giúp cho bài thơ nhuốm màu của nỗi buồn, giúp cho nhà thơ bộc lộ sâu sắc nỗi buồn thầm kín.

Câu 2:

Sông Trường Giang là huyết mạch giao thông chính của miền Nam Trung Quốc. Mùa xuân trên sông Trường Giang hẳn có nhiều thuyền bè xuôi ngược, nhưng Lí Bạch lại chỉ thấy "cánh buồm lẻ loi" (cô phàm) của "cố nhân" bởi ông nhìn theo chiếc thuyền mang người bạn đi xa cho đến khi chiếc thuyền đó nhỏ dần rồi biến mất. Qua đó, chúng ta có thể thấy người bạn trên chiếc thuyền ấy quan trọng với ông biết bao, dù người đã đi rồi nhưng người tiễn vẫn đứng ở đó lưu luyến, bịn rịn.

Câu 3:

Tự đặt mình vào vị trí của người đưa tiễn nhìn theo cánh buồm dần xa và dòng sông chảy vào cõi trời để cảm nhận tâm tình của thi nhân:

Chiếc thuyền ấy đã đi xa, người cũng đã đi xa, nhưng Lí Bạch vẫn đứng trên lầu Hoàng Hạc nhìn theo, chắc hẳn đây là một người bạn rất quan trọng với thi nhân, ông rất trân trọng tình bạn này. Dù cho mọi thứ đã đi xa, đã nhỏ dần rồi biến mất, nhưng nhà thơ vẫn không nỡ trở về. Chúng ta thấy, trong cả bài thơ, mặc dù  tác giả không nhắc đến tình bạn nhưng người đọc cũng vẫn hiểu được tình bạn của Lí Bạch đáng trân quý đến nhường nào.