1. Câu kể
Câu kể là câu dùng để kể, tả hoặc giới thiệu về sự vật, sự việc hay nói lên ý kiến hoặc tâm tư, tình cảm của mỗi người.
Cuối câu kể thường có dấu chấm
Có 3 loại câu kể:
- Câu kể Ai là gì?
+ Chủ ngữ (CN) trả lời cho câu hỏi Ai?
+ Vị ngữ (VN) trả lời cho câu hỏi là gì?
+ Vị ngữ thường do danh từ (cụm danh từ) tạo thành
- Câu kể Ai làm gì?
+ Chủ ngữ trả lời cho câu hỏi Ai?
+ Vị ngữ trả lời cho câu hỏi làm gì?
+ Vị ngữ thường do động từ (cụm động từ) tạo thành
- Câu kể Ai thế nào?
+ Chủ ngữ trả lời cho câu hỏi Ai?
+ Vị ngữ trả lời cho câu hỏi thế nào?
+ Vị ngữ thường do tính từ (cụm tính từ) tạo thành
2. Câu hỏi
Câu hỏi (câu nghi vấn) dùng để hỏi về những điều chưa biết; để thể hiện thái độ khen, chê; thể hiện sự khẳng định, phủ định; thể hiện yêu cầu, mong muốn
Phần lớn câu hỏi được dùng để hỏi người khác, nhưng cũng có những câu hỏi được dùng để tự hỏi mình
Câu hỏi thường có các từ để hỏi (từ nghi vấn) như: ai, nào, gì, sao, không,…
Cuối câu hỏi có dấu chấm hỏi (?)
3. Câu cảm
Câu cảm (câu cảm thán) dùng để bộc lộ cảm xúc của người nói
Trong câu cảm thường có các từ cảm thán như: ôi, chao, chà, trời, quá, lắm, thật,…
Cuối câu cảm thường có dấu chấm than (!)
4. Câu khiến
Câu khiến (câu cầu khiến) dùng để nêu yêu cầu, đề nghị, mong muốn,…. của người nói, người viết với người khác
Cuối câu khiến thường có dấu chấm than hoặc dấu chấm.