Nội dung chính
“Thiên mã” là cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng thú vị pha trộn nhiều yếu tối huyền bí đưa người đọc vào thế giới ảo trong trí tưởng tượng. Bên cạnh đó, tác phẩm còn thu hút người đọc ở sự mới lạ và các kiến thức được sử dụng trong sách ở thời điểm nó ra đời. |
Trước khi đọc 1
Câu 1 (trang 35, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Nêu hiểu biết của em về hệ Mặt Trời.
Phương pháp giải:
Em dựa vào hiểu biết của bản thân để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
- Hệ Mặt Trời là một hệ hành tinh có Mặt Trời ở trung tâm và các thiên thể nằm trong phạm vi lực hấp dẫn của Mặt Trời, tất cả chúng được hình thành từ sự suy sụp của một đám mây phân tử khổng lồ cách đây gần 4,6 tỷ năm.
- Hệ mặt trời gồm có mặt trời và 8 hành tinh quay quanh nó, theo các quỹ đạo elip gần tròn.
Trước khi đọc 2
Câu 2 (trang 35, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Tìm đọc và trình bày trước lớp một vài thông tin cơ bản về người đầu tiên trên thế giới thực hiện chuyến bay vào vũ trụ
Phương pháp giải:
Em dựa vào hiểu biết của bản thân để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
- Yuri Gagarin sinh ngày 9/3/1934 trong một gia đình thợ mộc bình dị ở Smolensk.
- Năm 16 tuổi, ông chuyển tới thủ đô Moscow và sau đó nhập học một trường kỹ thuật ở Saratov. Gagarin đã mơ ước về bầu trời từ thời niên thiếu.
- Tuổi 21, Gagarin được cử tới trường đào tạo Phi công Không quân Thứ nhất Chkalov ở Orenburg và tốt nghiệp với thành tích xuất sắc sau 2 năm.
- Tháng 11/1957, ông chính thức trở thành phi công quân sự với hàm Trung úy Không quân Liên Xô. Cùng thời điểm đó, Liên Xô đã phóng vệ tinh nhân tạo đưa chú chó Laica lên không gian.
- Đến đầu những năm 1960, ông đăng kí tham gia chương trình bí mật lựa chọn phi hành gia cho chuyến bay lên vũ trụ và trở thành một trong nhóm 20 ứng cử viên sáng giá nhất.
- Ngày 8/4/1961, thiếu tá phi công Gagarin chính thức được lựa chọn trở thành người đầu tiên bay vào không gian.
Đọc văn bản 1
Câu 1 (trang 35, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Hình ảnh con ngựa có cánh
Phương pháp giải:
Em đọc lại văn bản để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Hình ảnh con ngựa có cánh:
- Tự biết bảo vệ bản thân mình.
- Rủ nhân vật tôi đến bảo tàng dưới chân núi,
- Con ngựa có cánh.
Đọc văn bản 2
Câu 2 (trang 36, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Đặc điểm của hòn đá Ôm-phe-lốt
Phương pháp giải:
Em đọc lại văn bản để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Đặc điểm của hòn đá: Điêu khắc, trạm trổ tinh vi, nhưng cũng chỉ là một công trình điêu khắc bình thường (theo cảm nhận của nhân vật)
Đọc văn bản 3
Câu 3 (trang 39, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Tâm trái đất theo như miêu tả của Giuyn Véc-nơ
Phương pháp giải:
Em đọc lại văn bản để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Theo như Giuyn Véc - nơ tâm Trái Đất cũng giống như một bảo tàng sống động, lưu giữ tất cả những gì đã biến mất khỏi mặt đất như là những cây nấm cổ đại khổng lồ, những con khủng long, những con chim điện quý hiếm,....
Sau khi đọc 1
Câu 1 (trang 41, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Câu chuyện xảy ra trong những không gian nào? Em hãy kể tóm tắt những diễn biến chính của câu chuyện
Phương pháp giải:
Em đọc lại văn bản để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
- Câu chuyện diễn ra trong hai không gian: không gian thánh địa Hy Lạp - nơi có đền thờ các vị thần trong thần thoại Hy Lạp; không gian Tâm Vũ Trụ - nơi có những loài thực vật và động vật khổng lồ, kì dị.
- Tóm tắt ý chính của câu chuyện:
+ Hai nhân vật bay đến thánh địa Hy Lạp trên con ngựa của Thần Thoại
+ Khám phá thánh địa và phát hiện “rốn vũ trụ”
+ Thần Đồng quay trở về bảo tàng “mượn chìa khóa”
+ Ba nhân vật vào được trung tâm vũ trụ
Sau khi đọc 2
Câu 2 (trang 41, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Kể tên các nhân vật xuất hiện trong văn bản và nêu ấn tượng của em về một nhân vật dị thường trong số đó
Phương pháp giải:
Em đọc lại văn bản để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
- Các nhân vật trong đoạn trích là: nhân vật “cô bé” - người kể chuyện ngôi thứ nhất, cậu bé Thần Đồng, con ngựa Thần Thoại, chuồn chuồn khổng lồ, khủng long Spi-nô-sô-rớt E-gip-ti-cớt, voi ma mút, người cá.
- Trong các nhân vật được nhắc đến trong văn bản thì ta phải kể đến Thần thoại - một nhân vật dị thường. Trước tiên, kích thước của thần thoại rất to, là một chú ngựa trắng có cánh, nhờ có thần thoại mà hai nhân vật còn lại đã được tận hưởng, chiêm ngưỡng một không gian như xứ sở thần tiên ở nơi được coi là trung tâm của Trái Đất.
Sau khi đọc 3
Câu 3 (trang 41, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Theo lời nhân vật người kể chuyện, nhà văn Giuyn Véc-nơ đã miêu tả không gian Tâm Trái Đất như thế nào? Giữa Tâm Trái Đất với Tâm Vũ Trụ có mối liên hệ gì?
Phương pháp giải:
Em đọc lại văn bản để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
- Theo lời của người kể chuyện thì nhà văn Giuyn Véc-nơ đã miêu tả tâm của Trái Đất cũng giống như một bảo tàng sống động, lưu giữ tất cả những gì đã biến mất khỏi mặt đất như là những cây nấm cổ đại khổng lồ, những con khủng long, những con chim điện quý hiếm,....
- Giữa tâm Trái Đất và tâm vũ trụ có mối liên hệ rất chặt chẽ, theo như những lời Giuyn Véc - nơ và trải nghiệm của các nhân vật thì Tâm Trái Đất với Tâm Vũ Trụ là đồng nhất. Bởi như nhân vật Thần Đồng nói thì Tâm Trái Đất chỉ có khoáng chất, không có sinh vật sống. Tâm Vũ Trụ mà hai bạn nhỏ khám phá ra là nơi có sự sống của các loài động vật, thực vật kì lạ.
Sau khi đọc 4
Câu 4 (trang 41, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
“Bước nhảy không gian” kì diệu đã đưa các nhân vật chính trở lại với khoảng thời gian nào?
Phương pháp giải:
Em đọc lại văn bản để trả lời câu hỏi, chú ý đoạn trích từ “Chúng tôi nghe đâu đó tiếng vo ve của côn trùng” đến “một trăm sáu mươi triệu năm rồi”
Lời giải chi tiết:
“Bước nhảy không gian” đã đưa các nhân vật chính về thời cổ đại, cách thời điểm câu chuyện được kể khoảng một trăm sáu mươi triệu năm
Sau khi đọc 5
Câu 5 (trang 41, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Em hãy hình dung không gian thảo nguyên ở cuối văn bản, tiếp tục tưởng tượng thêm những loài sinh vật kì lạ sống ở đó và miêu tả bằng lời của mình
Phương pháp giải:
Em đọc lại văn bản để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Hương thơm của thảo nguyên phảng phất quanh chúng tôi, chúng tôi như đang được tận hưởng sự ngào ngạt đặc biệt từ cỏ cây. Không gian nơi đây, cảm giác nơi đây khiến chúng tôi cảm giác như mình lâng lâng trong giấc mơ. Đang mơ màng không muốn tỉnh thì tiếng bước chân tiến lại càng gần đã làm tôi thức tỉnh. Một chú ngựa hoang Przewalski dũng mãnh, kiêu hùng của các chiến tướng châu Á thời cổ đại, trung đại và cận đại đã hiện lên trước mắt tôi. Chao ôi, cái sự dũng mãnh này quả thật giờ tôi mới được chiêm ngưỡng. Ngay sau lưng chú ngựa hùng dũng là những sải cánh của các chú chim Dodo. Làm sao để có thể diễn tả được hết khung cảnh kì diệu nơi đây trước đôi mắt nhỏ bé của tôi?
Sau khi đọc 6
Câu 6 (trang 41, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Em có thích ý tưởng về công nghệ gen được đề cập trong văn bản không? Em suy nghĩ gì nếu công nghệ gen đó trở thành hiện thực?
Phương pháp giải:
Ý tưởng gen trong văn bản là một ý tưởng rất hay, rất ý nghĩa. Tuy nó có thể khó thực hiện được, đặc biệt trong thời kỳ câu chuyện được ra đời. Thế nhưng hãy nghĩ thử xem một ngày ý tưởng đó thành công thì sẽ cống hiến cỡ nào cho nhân loại, nó sẽ mở ra triển vọng cứu sống hàng triệu người trên thế giới đang chờ thay tạng mỗi năm.
Viết kết nối với đọc
(trang 41, SGK Ngữ văn 7, tập 2)
Hãy tưởng tượng em sở hữu phát minh “bước nhảy không gian”. Viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) kể về không gian em định tới (không gian vũ trụ, Tâm Trái Đất hoặc các hành tinh khác)
Lời giải chi tiết:
Những phát minh khoa học luôn giàu ý nghĩa với sự phát triển của nhân loại, với sự đam mê khám phá, tôi đã sở hữu cho mình phát minh “bước nhảy không gian”. Sau một lúc lênh đênh, lúc lên, lúc xuống, choáng váng đầu óc thì hiện lên trước mắt tôi chính là mặt trăng - một hành tinh mà con người luôn khao khát khám phá để tìm ra sự sống. Nơi đây không khí khá là loãng, ban đầu mới đặt chân đến tôi có cảm giác như mình không thở được. Trước mắt tôi như một sa mạc nhiều hố sâu, một màu vàng nhạt hiện lên thu hút tầm nhìn của tôi. Tôi có cảm giác như một sinh vật nào đó đang tồn tại và phát triển nhưng lại không thể nhìn ra. Tôi sẽ tiếp tục cuộc hành trình khám phá của mình để phát minh “bước nhảy không gian” không phải vô ích.