8. Tập làm văn: Tóm tắt tin tức

I. Nhận xét

1. Đọc lại bản tin Vẽ về cuộc sống an toàn (sách Tiếng Việt 4, tập hai, trang 54 - 55) và trả lời câu hỏi:

Vẽ về cuộc sống an toàn

• 50 000 bức tranh dự thi của thiếu nhi cả nước.

• 60 tranh được trưng bày.

• 46 giải thưởng

• Nhận thức và khả năng thẩm mĩ của các em rất đáng khích lệ.

       UNICEF Việt Nam và báo Thiếu niên Tiền phong vừa tổng kết cuộc thi vẽ tranh của thiếu nhi với chủ đề Em muốn sống an toàn.

       Được phát động từ tháng 4-2001 nhằm nâng cao ý thức phòng tránh tai nạn cho trẻ em, cuộc thi đã nhận được sự hưởng ứng của đông đảo thiếu nhi cả nước. Chỉ trong vòng 4 tháng, Ban tổ chức cuộc thi đã nhận được 50 000 bức tranh gửi về từ Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng, Sơn La, Hà Giang, Quảng Bình, Hải Dương, Nghệ An, Đắk Lắk, Tây Ninh, Cần Thơ, Kiên Giang,…

        Chỉ cần điểm qua tên một số tác phẩm cũng đủ thấy kiến thức của các em về an toàn, đặc biệt là an toàn giao thông, thật là phong phú: Đội mũ bảo hiểm là tốt nhất (Hoàng Minh Uyên, 10 tuổi, giải đặc biệt), Gia đình em được bảo vệ an toàn (Tạ Bích Ngọc, 9 tuổi, giải nhất), Trẻ em không nên đi xe đạp trên đường (Nguyễn Thúy Mai Dung, 7 tuổi, giải ba), Chở ba là không được (Nguyễn Ngọc Lan Dung, 12 tuổi, giải ba),…

         60 bức tranh được chọn treo ở triển lãm (trong đó có 46 bức đoạt giải) đã làm nên một phòng tranh đẹp: màu sắc tươi tắn, bố cục rõ ràng, ý tưởng hồn nhiên, trong sáng mà sâu sắc. Các họa sĩ nhỏ tuổi chẳng những có nhận thức đúng về phòng tránh tai nạn mà còn biết thể hiện bằng ngôn ngữ hội họa sáng tạo đến bất ngờ.

Theo báo Đại Đoàn Kết

a. Bản tin này gồm mấy đoạn?

b. Xác định sự việc chính được nêu ở mỗi đoạn. Tóm tắt mỗi đoạn bằng một hoặc hai câu

c. Tóm tắt toàn bộ bản tin

Gợi ý:

a. Con đọc toàn bộ bài để xác định được bản tin chia làm mấy đoạn.

b. Đọc kĩ nội dung từng đoạn để tóm tắt lại bằng một hoặc hai câu.

c. Thực hiện theo các bước sau để tóm tắt bảng tin.

- Đọc để nắm vững nội dung bản tin.

- Chia bản tin thành các đoạn.

- Xác định sự việc chính của mỗi đoạn.

- Tuỳ mục đích tóm tắt, có thể trình bày mỗi sự việc bằng một, hai câu hoặc bằng những số liệu, những từ ngữ nổi bật.

Trả lời:

a)   Bản tin này gồm mấy đoạn?

Bản tin này gồm 4 đoạn.

b)  

c)  Tóm tắt toàn bộ bản tin: Bản tin Vẽ về cuộc sống an toàn đã thông báo các số liệu chính xác về cuộc thi: 50.000 tranh dự thi, 60 tranh được trưng bày, 46 giải thưởng. Chỉ trong 4 tháng, thiếu nhi cả nước đã sôi nổi gửi tranh về dự thi. Qua các tranh thấy rõ các em đã có kiến thức tốt về an toàn giao thông và các bức tranh đoạt giải đã có chất lượng nghệ thuật cao.

2. Từ bài tập trên, rút ra nhận xét.

a. Thế nào là tóm tắt tin tức?

b. Cách tóm tắt tin tức.

Gợi ý:

Từ những việc đã làm ở bài tập 1, con hãy rút ra nhận xét.

Trả lời:

a)   Thế nào là tóm tắt tin tức:

-   Tóm tắt tin tức là thâu tóm gọn các nội dung của bản tin bằng một văn bản ngắn hơn.

b)   Cách tóm tắt tin tức:

-    Muốn tóm tắt một bản tin, cần làm như sau:

+ Đọc kĩ đề nắm vững nội dung bản tin.

+ Chia bản tin thành các đoạn.

+ Xác định sự việc chính ở mỗi đoạn.

+ Tuỳ mục đích tóm tắt, có thể trình bày mỗi sự việc chính bằng một, hai câu hoặc bằng những số liệu, từ ngữ nổi bật.

II. Luyện tập

1. Tóm tắt bản tin sau bằng 3 hay 4 câu:

Vịnh Hạ Long được tái công nhận là di sản thiên nhiên thế giới

        Ngày 17-11-1994, vịnh Hạ Long lần đầu tiên được UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới với những giá trị ngoại hạng về thẩm mĩ, địa chất, đa dạng sinh học và lịch sử - văn hóa.

          Sáu năm sau, ngày 29-1-2000, UNESCO lại công nhận vịnh Hạ Long là di sản thiên nhiên về địa chất, địa mạo. Đây là khu vực có các quá trình địa chất đặc biệt, có đặc điểm nổi bật về địa mạo, đồng thời là khu vực có cảnh quan thiên nhiên ngoại hạng và có giá trị đặc biệt về thẩm mĩ.

           Chiều 11-12-2000, tại Hà Nội, Bộ Văn hóa – Thông tin, Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ninh và Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam đã phối hợp tổ chức họp báo công bố quyết định trên của UNESCO.

           Việc lần thứ hai UNESCO công nhận vịnh Hạ Long là di sản thiên nhiên thế giới cho thấy rõ Việt Nam đã hết sức quan tâm bảo tồn và phát huy giá trị của các di sản trên đất nước mình, trong đó có vai trò quan trọng của tỉnh Quảng Ninh.

Theo Hoàng Hoa

Gợi ý:

Thực hiện theo các bước sau để tóm tắt bảng tin.

- Đọc để nắm vững nội dung bảng tin.

- Chia bảng tin thành các đoạn.

- Xác định sự việc chính của mỗi đoạn.

- Tuỳ mục đích tóm tắt, có thể trình bày mỗi sự việc bằng một, hai câu hoặc bằng những số liệu, những từ ngữ nổi bật.

Trả lời:

-  Bản tóm tắt:

Vịnh Hạ Long được tái công nhận là di sản thiên nhiên thế giới

- Ngày 17-11-1994, vịnh Hạ Long lần đầu tiên được UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới.

- Ngày 29-11-2000, UNESCO lại công nhận vịnh Hạ Long là di sản thiên nhiên về địa chất, địa mạo và quyết định này đã được công bố tại Hà Nội vào ngày 11-12-2000.

- Điều này chứng tỏ rằng chúng ta đã hết sức giữ gìn, bảo tồn di sản quý giá này.

2. Dựa theo cách trình bày bài Vẽ về cuộc sống an toàn, em hãy viết phần tóm tắt in đậm cho bài báo Vịnh Hạ Long được tái công nhận là di sản thiên nhiên thế giới.

Gợi ý:

Thực hiện theo các bước sau để tóm tắt bảng tin.

- Đọc để nắm vững nội dung bảng tin.

- Chia bảng tin thành các đoạn.

- Xác định sự việc chính của mỗi đoạn.

- Tuỳ mục đích tóm tắt, có thể trình bày mỗi sự việc bằng một, hai câu hoặc bằng những số liệu, những từ ngữ nổi bật.

Trả lời:

-   Phần tóm tắt đó có thể viết như sau:

-  Ngày 17-11-1994, UNESCO lần đầu công nhận vịnh Hạ Long là di sản thiên nhiên thế giới.

-  Ngày 29-11-2000, UNESCO lại công nhận vịnh Hạ Long là di sản thiên nhiên về địa chất, địa mạo.

-  Ngày 11-12-2000, quyết định trên được công bố tại Hà Nội.