1. Phân loại So sánh
Đối với biện pháp tu từ so sánh có hai kiểu so sánh là so sánh ngang bằng và so sánh không ngang bằng.
– So sánh ngang bằng là kiểu so sánh các sự vật, sự việc, hiện tượng có sự tương đồng với nhau. Mục đích ngoài tìm sự giống nhau còn là để thể hiện sự hình ảnh hóa các bộ phận hay đặc điểm nào đó của sự vật giúp người nghe, người đọc dễ hiểu. Thông thường trong so sánh ngang bằng có các từ so sánh ngang bằng: như, y như, tựa như, giống như, giống, là….
– So sánh không ngang bằng là loại so sánh đối chiếu sự vật, hiện tượng trong mối quan hệ hơn kém để làm nổi bật cái còn lại. Các từ so sánh hơn kém: hơn, kém, hơn là, kém hơn, kém gì…
2. Ví dụ minh họa
- Một số ví dụ về so sánh ngang bằng:
“Anh em như thể tay chân”
“Trên trời mây trắng như bông
Ở giữa cánh đồng bông trắng như mây”.
Chậm như rùa.
Trắng như bông.
Ngang như cua.
Đen như mực.
Khỏe như voi.
Nhanh như cắt.
- Ví dụ về so sánh không ngang bằng như sau:
“Con đi trăm núi ngàn khe
Chưa bằng muôn nỗi tái tê lòng bầm
Con đi đánh giặc mười năm
Chưa bằng khó nhọc đời bầm sáu mươi”.
(Tố Hữu)
“Những ngôi sao thức ngoài kia
Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con”.
(Ca dao)
“Bóng Bác cao lồng lộng
Ấm hơn ngọn lửa hồng”.
(Minh Huệ)
