Tác giả
1. Tiểu sử
- Vũ Bằng (03/06/1913-07/04/1984), tên đầy đủ là Vũ Đăng Bằng. sinh tại Hà Nội
- Quê quán: làng Lương Ngọc, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương
- Gia đình: cha mất sớm, Vũ Bằng ở với mẹ là chủ một tiệm bán sách ở phố Hàng Gai (Hà Nội) nên không bị thiếu thốn.
2. Sự nghiệp
- Ngay còn nhỏ đã say mê viết văn, làm báo. Năm 116 tuổi ông đã có truyện đăng báo, liền sau đó ông lao vào nghề văn, nghề báo với tất cả niềm say mê
- Năm 17 tuổi, ông xuất bản tác phẩm đầu tay Lọ Văn
- Ngay còn lúc rất trẻ, ông đã là chủ bút tờ Tiểu Thuyết Thứ Bảy, thư ký toàn soạn tờ Trung Bắc Chủ Nhật và cộng tác với nhiều tờ báo ở Hà Nội, Sài Gòn…
- Phong cách sáng tác: trữ tình, giàu chất thơ, hướng vào biểu hiện nội tâm, hướng về phong cảnh thiên nhiên bốn mùa xứ sở; văn phong tràn đầy cảm xúc, cảm giác tinh tế.
- Các tác phẩm tiêu biểu: Lọ Văn (tập văn trào phúng, 1931), Miếng ngon Hà Nội (bút kí, 1960), Miếng lạ miền Nam (bút kí, 1969), Thương nhớ mười hai (bút kí, 1972)...
Sơ đồ tư duy về tác giả Vũ Bằng:
Tác phẩm
1. Tìm hiểu chung
a. Xuất xứ
- Thuộc chương 8 trong Miếng ngon Hà Nội (1952)
- Vài nét về tác phẩm Miếng ngon Hà Nội: là một tác phẩm bút ký tập trung giới thiệu mười lăm món ăn đặc sản của Hà Nội cũng như cảm nhận, tâm tình và kỷ niệm của tác giả với Hà Nội thông qua các món ăn.
b. Bố cục
- Phần 1 (từ đầu đến "sản xuất được cốm quý"): Giới thiệu về đặc sản cốm Vòng và truyền thống làm cốm của người làng Vòng
- Phần 2 (tiếp đến "tinh khiết và thơm tho lạ lùng"): Mô tả nguyên liệu và các công đoạn chế biến công phu để ra được sản phẩm cốm Vòng
- Phần 3 (còn lại): Những suy tư, cảm nhận của tác giả về cốm, từ đó nhấn mạnh sự trân trọng, nâng niu cốm chính là trân trọng nâng niu công sức của đất trời, của con người.
c. Thể loại: tùy bút
d. Phương thức biểu đạt: tự sự kết hợp miêu tả, biểu cảm
2. Giá trị nội dung, nghệ thuật
a. Giá trị nội dung
Qua văn bản, ta thấy tâm hồn của nhà thơ Vũ Bằng là một tâm hồn tinh tế, bay bổng, thiết tha, ông có một tình yêu thiên nhiên, quê hương, đất nước sâu sắc, sự trân trọng và nâng niu món ăn dân dã, bình dị của người dân Việt Nam
b. Giá trị nghệ thuật
- Ngôn ngữ giàu cảm xúc
- Lối viết hấp dẫn, thú vị
- Cách triển khai ý kiến, lí lẽ mạch lạc, rõ ràng
Sơ đồ tư duy về văn bản Cốm Vòng: