Xin chào các em! Trong chuyên mục soạn văn ngày hôm nay, Soạn Văn sẽ giới thiệu với các em bài soạn: Cô Tô. Đây là một văn bản rất hay trong chương trình Ngữ văn 6 Tập 2. Hi vọng các em có thể tham khảo để chuẩn bị cho tiết học trên lớp thật tốt nhé!
I. Tác giả, tác phẩm
1. Tác giả (mời các em tham khảo SGK Ngữ văn 6 tập 2)
2. Tác phẩm
* Xuất xứ: Bài văn Cô Tô là phần cuối của bài ký Cô Tô - tác phẩm ghi lại những ấn tượng về thiên nhiên, con người lao động ở vùng đảo Cô Tô mà Nguyễn Tuân thu nhận được trong chuyến ra thăm đảo.
* Thể loại: Văn bản Cô Tô thuộc thể loại kí. Kí là một loại hình văn học trung gian, nằm giữa báo chí và văn học, gồm nhiều thể, chủ yếu là văn xuôi tự sự như bút kí, hồi kí, du kí, phóng sự, kí sự, nhật kí, tùy bút,...
II. Hướng dẫn soạn bài
Câu 1:
Bài văn Cô Tô có thể được chia thành 3 đoạn:
- Đoạn 1: từ đầu => "theo mùa sóng ở đây": cảnh đẹp của Cô Tô sau trận bão đi qua
- Đoạn 2: tiếp => "là là nhịp cánh": cảnh tượng tráng lệ và hùng vĩ khi mặt trời mọc trên biển
- Đoạn 3: còn lại: cảnh sinh hoạt buổi sáng trên đảo Cô Tô
Câu 2:
Vẻ đẹp trong sáng của đảo Cô Tô sau khi trận bão đi qua được miêu tả qua những từ ngữ, hình ảnh rất đặc biệt:
- Một ngày trong trẻo, sáng sủa
- Cây thêm xanh mượt
- Nước biển lam biếc đặm đà hơn
- Cát lại vàng giòn hơn
- Lưới càng thêm nặng mẻ cá giã đôi
Những từ ngữ đó có tính gợi tả, cho thấy màu sắc trong sáng, khung cảnh bao la, vẻ đẹp tươi ngời của đảo Cô Tô. Mở đầu bài kí này, ta bắt gặp sự sống trong dạng thể vừa rất quen vừa mới sinh nở, rất lạ.
Câu 3:
Đoạn tả cảnh mặt trời mọc trên biển là một bức tranh rất đẹp được tác giả thể hiện qua những từ ngữ chỉ hình dáng, màu sắc và những hình ảnh so sánh:
- "Chân trời, ngấn bể sạch như tấm kính lau hết mây, hết bụi"
- "Mặt trời tròn trĩnh, phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên đầy đặn. Quả trứng hồng hào, thăm thẳm và đường bệ đặt lên một mâm bạc đường kính mâm rộng bằng cả một cái chân trời màu ngọc trai nước biển ửng hồng. Y như một mâm lễ phẩm tiến ra từ trong bình minh để mừng cho sự trường thọ của tất cả những người chài lưới trên muôn thuở biển đông".
Qua cách chọn lọc chính xác những hình ảnh, từ ngữ so sánh, tác giả đã cho người đọc thấy thiên nhiên nơi đây thật rực rỡ, tráng lệ. Với tài năng quan sát và miêu tả tinh tế của tác giả, cảnh mặt trời mọc ở Cô Tô được thể hiện trong một khung cảnh rộng lớn bao la, đồng thời, thể hiện niềm giao cảm hân hoan giữa con người và vũ trụ.
Câu 4:
Trong đoạn cuối bài văn, cảnh sinh hoạt và lao động của người dân trên đảo đã được miêu tả qua những chi tiết, hình ảnh:
- Cái giếng nước ngọt...cái sinh hoạt của nó vui như một cái bến và đậm đà mát mẻ hơn mọi cái chợ trong đất liền
=> Hình ảnh so sánh ngang bằng và không ngang bằng đã tạo nên một cảm nhận hết sức kỳ lạ. Giếng mà lại có quan hệ với bến và chợ ở đất liền!
- Không biết bao nhiêu là người đến gánh và múc. Từng đoàn thuyền, lũ con lành
=> Hàng loạt các phép so sánh đã cho ta thấy cuộc sống nơi đây thật bình yên, giản dị và hạnh phúc.
Đặc biệt, hình ảnh người anh hùng lao động Châu Hòa Mãn đi quảy nước cùng mọi người, hòa lẫn vào không khí náo nức, khẩn trương của một chuyến ra khơi. Chính hình ảnh đầy chất thơ về người mẹ trẻ địu con đã truyền cho độc giả hơi ấm nóng của sự sống, của tình yêu với con người.
