Xin chào các em! Hôm nay, Soạn Văn sẽ hướng dẫn các em soạn 1 văn bản thuộc thể loại sử thi Ấn Độ, đó là văn bản: Ra-ma buộc tội. Văn bản này được biên soạn nằm trong chương trình Ngữ Văn 10 Tập 1. Mời các em cùng tham khảo nhé!

I. Tìm hiểu chung

* Tóm tắt:

Câu chuyện diễn ra ở vương quốc Kô-sa-la. Vua Đa-xa-ra-tha có bốn người con trai do ba bà vợ sinh ra. Ra-ma là con cả, hơn hẳn các em về tài đức. Vua cha có ý định nhường ngôi cho chàng nhưng vì lời hứa với bà vợ thứ Ka-kê-i xinh đẹp nên đã đày Ra-ma vào rừng và trao ngôi lại cho Bha-ra-ta, con của Ka-kê-i. Ra-ma cùng vợ là Xi-ta và em trai Lắc-ma-na vào rừng sống ẩn dật. Quỷ vương Ra-va-na lập mưu cướp Xi-ta đem về làm vợ. Mặc quỷ vương dụ dỗ và ép buộc, Xi-ta vẫn kịch liệt chống cự. Được tướng khỉ Ha-nu-man giúp đỡ, Ra-ma đã cứu được Xi-ta. Nhưng sau đó, Ra-ma nghi ngờ tiết hạnh của Xi-ta và không muốn nhận lại nàng làm vợ. Để chứng tỏ lòng chung thuỷ của mình, Xi-ta đã nhảy vào lửa. Thần lửa biết Xi-ta trong sạch nên đã cứu nàng. Ra-ma và Xi-ta trở về kinh đô.

* Nội dung đoạn trích Ra-ma buộc tội: là thử thách cuối cùng của Ra-ma và Xi-ta trên con đường tìm về với hạnh phúc và danh vọng. Với lối kể chuyện giàu kịch tính và nghệ thuật khắc họa tính cách rất điển hình, tác giả đã cho chúng ta thấy được quan niệm của người ấn Độ cổ đại về người anh hùng, về đường quân vương mẫu mực và về người phụ nữ lí tưởng trong xã hội.

II. Hướng dẫn soạn bài

Câu 1: Sau chiến thắng, Ra-ma và Xi-ta gặp lại nhau trước sự chứng kiến của "mọi người".

a) Công chúng đó bao gồm: anh em, bạn hữu của Ra-ma; đội quân của loài khỉ Va-na-ra; quan quân, dân chúng của loài quỷ Rắc-sa-xa. => Đáp án D.

b) Hoàn cảnh ấy đã tác động đến tâm trạng, ngôn ngữ đối thoại của Ra-ma, Xi-ta:

  • Ra-ma: trong không gian công cộng ấy, Ra-ma không chỉ đứng trên tư cách một người chồng, mà còn đứng trên tư cách của một người anh hùng, một đức vua. Chính do cái tư cách kép ấy đã khiến cho Ra-ma phải có những thái độ ứng xử phù hợp (dù chàng có yêu thương, xót xa cho người vợ thì vẫn phải giữ bổn phận gương mẫu của một đức vua anh hùng).
  • Xi-ta: trong không gian công cộng ấy, Xi-ta với tư cách là một người vợ, đồng thời cũng là hoàng hậu của một nước. Do vậy, lời nói của nàng không chỉ hướng vào Ra-ma mà còn hướng vào cộng đồng, để mọi người hiểu được tấm lòng của nàng.

Câu 2:

a) Theo lời tuyên bố của Ra-ma, chàng giao tranh với quỷ Ra-va-na, tiêu diệt hắn để giải cứu Xi-ta vì danh dự của người anh hùng bị xúc phạm khi Ra-va-na dám cướp vợ của chàng. => Đáp án A

b) Chàng ruồng bỏ Xi-ta vì danh dự không cho phép người anh hùng chấp nhận một người vợ đã chung chạ với kẻ khác ("Người đã sinh trưởng... một vật để yêu đương"). Tuy nhiên cũng không phủ nhận được rằng trong thái độ ruồng bỏ Xi-ta của Ra-ma có "sự ghen tuông của người chồng". => Đáp án C

c) Những từ ngữ lặp đi lặp lại nhiều trong lời nói của Ra-ma là những từ ngữ liên quan đến tài năng và danh dự (nhân phẩm, tiếng tăm, uy tín, gia đình cao quý, dòng họ lừng lẫy, trả thù sự lăng nhục, ...) của một đức vua cao quý, của một người anh hùng.

d) Thái độ của Ra-ma khi Xi-ta bước lên giàn lửa: căng thằng vô cùng. Khi đó, trong lòng của Ra-ma cũng đang chịu thử thách vô cùng dữ dội, sự căng thẳng và có phần bất lực khi chỉ dám đứng nhìn người vợ yêu thương của mình bước gần tới sự đau đớn và cái chết.

Câu 3:

Trong lời đáp của mình, Xi-ta đã nhấn mạnh:

* Tư cách và đức hạnh của nàng không thể so sánh với hạng phụ nữ thấp kém tầm thường được. Nàng là con của thần Đất Mẹ và chỉ với việc nàng có thể từ bỏ cung điện nguy nga để theo chồng vào rừng mà chia sẻ bao gian nan thử thách cũng đủ để chứng minh cho phẩm hạnh của nàng rồi.

* Xi-ta phân biệt giữa sự phụ thuộc vào số mệnh của nàng, vào quyền lực kẻ khác và điều trong vòng kiểm soát của nàng: Việc nàng bị bắt cóc và bị quỷ Ra-va-na động chạm xảy ra khi nàng bị ngất đi, đây là việc ngoài ý muốn của nàng. Còn trái tim cũng như tình yêu, những thứ nàng chủ động vẫn luôn dành trọn cho Ra-ma. Nàng nhắc lại việc Ha-nu-man ngỏ ý muốn cõng nàng đến gặp chồng nhưng nàng từ chối như một minh chứng khẳng định thêm cho sự trong sạch của mình.

Theo em, quyết định bước lên giàn lửa và những lời cầu khấn thần A-nhi của nàng Xi-ta chính là một phép thử để chứng minh tiết hạnh của bản thân nàng. Để chứng minh phẩm hạnh và sự thủy chung, Xi-ta sẵn sàng bước qua cả mạng sống của mình.

Câu 4:

Thái độ của công chúng khi chứng kiến Xi-ta nạp mình cho lửa: xúc động: Ai nấy, già cũng như trẻ đau lòng đứt ruột... Các phụ nữ bật ra tiếng kêu khóc thảm thương. Cả loài Rak-sa-xa lẫn loài Va-na-ra cũng kêu khóc vang trời trước cảnh tượng đó. Có thể nói, cảnh Xi-ta bước lên giàn lửa đúng là biểu tượng tập trung nhất cho hình mẫu người phụ nữ lí tưởng của ấn Độ thời cổ đại.